Austrijsko državljanstvo se može steći na različite načine. Najčešće se stiče poreklom ili dodelom.

Sticanje državljanstva poreklom 

Austrijsko državljanstvo rođenjem tj. poreklom stiču:

  • bračna deca, ako je jedan roditelj austrijski državljanin i
  • vanbračna deca, ako je majka austrijska državljanka.
  • vanbračna deca, ako je otac austrijski državljanin, a priznao je očinstvo u roku od osam sedmica nakon rođenja deteta odnosno ako je očinstvo u istom roku sudski utvrđeno. Po isteku tog roka se državljanstvo može steći legitimacijom nakon zaključenja braka roditelja ili dodelom.

Sticanje državljanstva dodelom

Opšti uslovi za sticanje austrijakog državljanstva dodelom su sledeći:

  • pozitivan stav prema Republici Austriji i neugrožavanje javnog mira, reda i sigurnosti, nepostojanje bliske veze s terorističkim ili ekstremističkim grupama.
  • neosuđivanost (da nema sudskih presuda, da se ne vodi krivični postupak – kako u zemlji, tako ni u inostranstvu, da nema teških pravnih prekršaja).
  • da se ne vodi postupak ili da ne postoje izvršne / važeće mere (zabrana boravka, odluka o vraćanju, proterivanje itd.) za prestanak boravka, kao i da ne postoje druge prepreke (proterivanje u zadnjih 18 meseci, zabrana ulaska u zemlju, itd.).
  • istupanje iz dosadašnjeg državljanstva, osim ako to nije moguće odnosno prihvatljivo.
  • dovoljna osigurana sredstva za život u proseku za 36 meseci u posljednih 6 godina, od toga u svakom slučaju za zadnjih 6 meseci pre podnošenja zahteva. U tom periodu primanja moraju biti najmanje u visini referentne stope iz Zakona o opštem socijalnom osiguranju (ASVG), takođe se ne sme primati socijalna pomoć. Pažnja: Suma redovnih izdataka kao stanarina, kreditne rate, plenidbe, doprinosi za izdržavanje, itd. od određene visine (slobodna stanica) umanjuju primanja. (Smanjenje referentnih stopa za lica sa hendikepom ili trajnim teškim oboljenjima je moguće uz prikaz izveštaja lekara specijaliste).
  • dokaz o dovoljnom poznavanju nemačkog jezika prema § 7 stav 2 cifra 2 Zakona o integraciji (sticanje znanja nemačkog jezika na nivou B1 i podrobnije posedovanje osnovnih vrednosti pravnog i društvenog poretka).
  • dokaz o poznavanju (ispit) demokratskog uređenja Austrije i osnovnih principa koji se izvode iz istog, kao i istorije Austrije i dotične pokrajine.
  • Određena dužina boravka (boravak načelno mora bit bez prekida i legalan. Boravak u inostranstvu je dozvoljen samo do 20% ukupne dužine boravka.)

Austrijsko državljanstvo može biti dodeljeno (po proceni organa), ako su ispunjeni opšti uslovi i ako postoji sledeće činjenično stanje:

Nakon 10-godišnjeg legalnog neprekidnog boravka u Austriji (od toga najmanje pet godina nastanjenje).

Austrijsko državljanstvo se dodeljuje (sa zakonskim pravom podnosioca zahteva), ako su ispunjeni opšti uslovi i ako postoji sledeće činjenično stanje:

Bez minimalnog perioda boravka:

  • Maloletna deca slobodnog bračnog stanja, ako najmanje jedan roditelj (usvojitelj) poseduje austrijsko državljanstvo, pa zato nije moguća dodjela državljanstva zajedno s drugim roditeljem (proširenje dodele).
  • Maloletna usvojena deca austrijskih roditelja ili maloletna vanbračna deca austrijskih očeva koji još ne poseduju austrijsko državljanstvo. (Mnogi od navedenih uslova ne moraju biti ispunjeni!).

Nakon 6-godišnjeg legalnog neprekidnog boravka:

  • bračni drugovi / registrovani partneri austrijskih državljana, koji žive u zajedničkom domaćinstvu i brak / partnerstvo postoji najmanje 5 godina.
  • državljani zemalja EEP-a.
  • osobe rođene u Austriji.
  • kod poznavanja nemačkog jezika na nivou B2.
  • dokaz održive lične integracije posebno „najmanje trogodišnjim dobrovoljnim angažmanom u opšteinteresnoj organizaciji, najmanje trogodišnjim obavljanjem zanimanja u obrazovnoj, socijalnoj ili zdravstvenoj oblasti, ili najmanje trogodišnjim vršenjem funkcije u Savezu interesnih zajednica“.

Nakon 10-godišnjeg legalnog neprekidnog boravka:

  • Osobe s pravom na azil.

Nakon 15-godišnjeg legalnog neprekidnog boravka:

  • kod postojanja održive lične i radne integracije.

Zahtev za dodelu austrijskog državljanstva se može podneti i za celu porodicu. U tom slučaju, uz ispunjene navedene opšte uslove, maloletna deca (bez čekanja) i bračni drugovi / registrovani partneri (nakon 6 godina boravka i 5 godina braka) takođe dobijaju državljanstvo.

Trajanje procesa

Kako je postupak za dodelu državljanstva izrazito komplikovan odnosno zahtevan, obrada može trajati više mjeseci. Obratite pažnju na to da mnogi gore navedeni uslovi moraju biti ispunjeni do dodele državljanstva.

Gubitak austrijskog državljanstva

Mukotrpno stečeno austrijsko državljanstvo se automatski gubi (ex. lege), ako dobrovoljno steknete neko drugo ili ranije državljanstvo, osim ako Vam je pre sticanja stranog državljanstva odobreno zadržavanje austrijskog državljanstva (vrlo retko moguće!). U slučaju gubitka državljanstva Vam je ponovo potrebna nova boravišna dozvola za dalji boravak u Austriji, koja se može izdati samo pod određenim uslovima.

Pažnja: Budući da su ovde navedene samo najvažnije odredbe, molimo Vas da se za tačnije informacije obratite nadležnm organu ili savetovalištima. Primera radi, više informacija se može dobiti u “Savetovalištu za migrante“.

Tekst pravno uskladila: pravnik Danijela Todorović